Je ziet dat je één of meerdere gemiste oproepen hebt op je telefoon van een buitenlands nummer. Soms is steeds een iets afwijkend nummer. Je toestel gaat één keer over en daarna wordt er weer opgehangen.Je hebt de neiging om terug te bellen en dat is ook wat ze bellers willen. Je moet het echter niet doen. Je wordt namelijk opgelicht en de kosten kunnen flink oplopen als je terugbelt.
Deze vorm van oplichting heet Wangiri fraude. Wangiri is Japans voor zoiets als “één belletje en weer ophangen”. De term is Japans omdat het daar ooit is ontstaan. Inmiddels komt het overal voor, helaas
Hoe werkt Wangiri fraude?
Met de Wangiri fraude methode proberen criminelen aan de hand van gemiste oproepen jou te lokken om terug te bellen. Het gesprek wordt na verbinding direct omgeleid naar servicenummers met een hoog tarief. De Wangiri fraude methode speelt in op je aangeboren nieuwsgierigheid, instinctieve reactie of je gewoonte om netjes terug te bellen als je bent gebeld.
Je wordt gebeld door een buitenlands nummer, vaak onder kantoortijden of ’s nachts, om te voorkomen dat je direct opneemt. Na één keer overgaan wordt er weer opgehangen. Het nummer komt je niet bekend voor, maar uit nieuwsgierigheid, instinctieve reactie of simpelweg je gewoonte bel je terug. De repetitieve aard van de zwendel draagt ook bij aan de neiging om terug te bellen. Ook kan het voorkomen dat je een sms ontvangt met een reclameboodschap, waarin je gelokt wordt om te bellen naar het nummer in het bericht of een sms terug te sturen. Na een sms’je terug, ontvang je vervolgens meerdere sms’jes waar je de rekening voor betaalt.
Wat gebeurt er als je terugbelt?
Je telefoon wordt omgeleid naar een servicenummer met een hoog tarief. Hoe langer je aan de lijn blijft, hoe hoger de kosten oplopen en des te meer de criminelen verdienen aan het gesprek. Om dit te bereiken, passen de criminelen manipulatietechnieken toe aan de hand van acties die een persoon beïnvloeden om handelingen te verrichten die in het belang zijn van de criminelen. Dit wordt in de sociologie “social engineering” genoemd.
De truc die gebruikt wordt om je zo lang mogelijk aan de lijn te houden is vrij simpel en doeltreffend. Als je terugbelt lijkt het alsof er niet opgenomen wordt, terwijl je in werkelijkheid wel verbinding hebt en naar en bandje luister waarop een kiestoon is nagebootst. Een andere techniek is dat je door een menu wordt geloodst om langer aan de lijn te blijven. Elke keuze die je maakt in het menu schakelt jou telefoon telkens door naar een ander servicenummer met een hoog tarief. Een andere toegepaste techniek is dat de beller wordt getest door deze in de wacht te houden en zo lang mogelijk te laten luisteren naar muziek op de achtergrond.
Er zijn gevallen bekend van mensen die honderden euro’s kwijt zijn geraakt na één keer terugbellen.
Hoe komen deze fraudeurs aan je nummer?
Wangiri fraudeurs zoeken het internet af met automatische programmatjes naar mobiele telefoonnummers. Meestal vinden ze dan een hele set telefoonnummers en laten deze door een automatisch belprogramma lopen. Het komt ook voor dat databases met persoonsgegevens en telefoonnummers worden gehackt en doorverkocht aan derden. Ook grote bestanden van bedrijven na datalekken door onvoldoende beveiliging komen zo in verkeerde handen. En ja, als je pech hebt zit jou telefoonnummer daartussen.
Hoe voorkom je dat je slachtoffer wordt?
- Zoek het nummer dat je gebeld heeft eerst op in Google (of andere zoekmachine). Vaak kom je dan resultaten tegen waaruit blijkt dat het nummer wordt gebruikt voor oplichting.
- Blokkeer alle voor jou onbekende nummers uit het buitenland. Bel nooit zomaar terug!
- Neem buitenlandse nummers nooit op als je geen telefoontje uit het buitenland verwacht.
- Wangiri fraude kan vanuit alle landen gepleegd worden. Veel voorkomende landen (en landnummers) zijn de volgende (+974) Qatar, (+213) Algerije, (+216) Tunesië, (+222) Mauritanië, (+675 ) Nieuw-Guinea, (+269) Comoren, (+92) Pakistan, (+372) Estland, (+41) Zwitserland, (+44) Engeland, (+235) Tsjaad, (+682) Cookeilanden, (+674) Nauru, (+212) Marokko.
Zoals je ziet kan er ook vanuit Europese landen gebeld worden. Let dus goed op!
Wat te doen als je toch slachtoffer bent geworden?
- Meld het direct online bij de Fraudehelpdesk of via de telefoon 088 – 7867372. Zij kunnen je helpen de schade te beperken en onderzoeken of je de schade vergoed kunt krijgen.
- Neem contact op met je provider en geef het nummer door. Zij kunnen het nummer blokkeren.
- Doe digitaal aangifte bij de politie.
- Overweeg een nieuw telefoonnummer als je herhaaldelijk slachtoffer wordt van Wangiri fraude.
Bron: o.a. Radar, imacontact, politie.nl, Avro/tros opgelucht